Aydınlatılmış Onam (Aon)’da Devrim

Aydınlatılmış Onam (Aon)’da Devrim

Aydınlatılmış onam sadece “OKUDUM, ANLADIM, ONAYLIYORUM” şeklinde üç kelimenin yazılması ve akabinde ad-soyadı ile imzalatılması mıdır?
 
Aydınlatma ve onam birbirinden iki ayrı kavramdır ve doktorlar üzerinde de iki ayrı yükümlülüktür. Aydınlatma hastayı yapılacak işlem, tanı veya tedavi hakkında yazılı ve sözlü olarak detaylı bilgilendirmektir. Onam ise bu bilgilendirmeler ışığında hastanın onayını almaktır.
 
Cerrahi branşların ve daha çok girişimsel işlem yapan bölümlerin en büyük korkularından birisi şikayet veya dava konusu olmaktır. Tazminat davalarının büyük çoğunluğunu oluşturduğu ve talep edilen tazminat miktarlarının da 20-30 milyonlara dayandığı branşlar da yine bahsettiğimiz bu branşlardan oluşmaktadır. Peki bu branşların davalarının kilit noktası nedir? Bu davalardan kendilerini nasıl koruyabilirler? Davalarda kendilerini nasıl daha etkili savunabilirler? Tabi ki doğru bir aydınlatılmış onamla
 
Aydınlatılmış onamın öğrencilik yıllarında önemine değinilmekte ancak nasıl alınacağı yönünde detaylı bilgilendirme yapılmamaktadır. Bu sebeple çoğu hekim aydınlatılmış onamı hastaya imza attırmaktan ibaret görmektedir. İşin ciddiyetini ancak dava söz konusu olduğunda anlamakta ve çıkış yolları aramaktadır. İş o aşamaya geldiğinde yapacak çok bir şey kalmamakta ve onam çoğu zaman geçersiz olmaktadır. Çünkü davalarda aydınlatma ve onam ayrı ayrı incelenmektedir. İlki aydınlatmanın doğru yapılıp yapılmadığı ikincisi ise doğru yapılan aydınlatma üzerine onamın alınıp alınmadığıdır.
 
Aydınlatmanın kapsamı, bilgi vermenin usulü vb. gibi teknik bilgiler Hasta Hakları Yönetmeliğinde detaylandırılmıştır. Ancak biz bunları teknik olarak bilmiyoruz ve kulaktan dolma bilgilerle riski bu kadar büyük olan yükümlülüklerin altına giriyoruz. Çünkü bir dava söz konusu olduğunda ispat yükümlüğü hekimdedir. Aydınlatılmış onamı kurallarına uygun alarak ve doğru şekilde saklayarak hekim bu ispat yükümlülüğünü yerine getirebilmekte ve herhangi bir girişimsel işlemle alakalı riskler ve komplikasyonlar hekimin sorumluluğundan kalkmış olmaktadır. Eğer riskleri ve olabilecek komplikasyonları hekim aydınlatılmış onamda bildirilmezse bu durumda komplikasyon bile medikal malpraktise dönüşür. Tazminat yoluyla da maddi ve manevi zararları ödeme yoluna gidilir.
 
Aydınlatılmış onamın bu kadar ince çizgileri bulunmaktayken okulda öğrendiğimiz kadarıyla ve hocalarımızdan gördüğümüz şekliyle yapmak, içinde bulunduğumuz sağlık sisteminin düzlemini de göz önünde bulundurduğumuzda akıllıca değildir. Bunun için neler yapmalıyız?
 
Öncelikle bu işin tıbbi ve hukuki boyutunu öğrenerek başlamalıyız. Yapacağımız cerrahiyi ya da girişimsel işlemleri yıllar süren uzmanlık eğitimi boyunca görüp öğreniyoruz. Ancak hukuki boyutunu gözden kaçırıyoruz ve kulaktan dolma bilgilerle hekimlik yapmaya çalışıyoruz. Yaptığımız işin hukuki boyutunu öğrenmek ve kendimizi korumak için sağlık hukuku öğrenmeliyiz. Ayrıca hastaya yaptığımız ya da yapmadığımız işlemleri aydınlatılmış onam alarak kendimizi korumalıyız. Bu konuda MEDİCALPAPERS sizlerin her zaman yanındadır.
 
MEDİCALPAPERS” hekim ve hastayı korumak için kurulmuş bir aydınlatılmış onam şirketidir. Hekimlere doğru aydınlatılmış onam alma ve saklama konusunda destek verecektir. Ayrıca her bakımdan hem hekim hem de hasta haklarını güvence altına alacaktır.

Doğru aydınlatılmış onamla her zaman kendinizi güvence altına almak için MEDİCALPAPERS’da yerinizi alın.
 

Dr. Büşra AYASUN
Sağlık Hukuku Uzmanı
Yüksek Sağlık Hukuku Derneği Yönetim Kurulu Üyesi